Tyle mówi się o tym, że trzeba wczuć się w drugiego człowieka. Być empatycznym. Dla mnie to jedna z najważniejszych umiejętności w relacjach międzyludzkich – mówi Andrzej Maciejewski, ekspert przywództwa i rozwoju osobistego.
Wchodząc w cudze buty, chcę jednego: doprowadzać rzeczy do końca razem z innymi ludźmi i za ich sprawą. Razem możesz znacznie więcej – zarówno prywatnie, pracując w korporacji, w niewielkiej firmie czy prowadząc biznes. Żeby to uczynić, potrzebujesz kilku rzeczy. Najważniejsza jest w empatii – umiejętność zrozumienia ludzi bez względu na sytuację. Prowadziłem kiedyś szkolenie, w którym udział brała osoba pracująca na co dzień z kobietami doświadczającymi przemocy domowej. Powiedziała mi: „Nie możesz poczuć tego, co czuła tamta kobieta”. Miała rację: nie poczuję tego samego.
Mogę jedynie starać się rozumieć sytuację, zdając sobie sprawę, że spotkało ją coś złego. „Współczuć” nie oznacza „czuć to samo”. Oznacza za to, że możemy pomóc tej drugiej osobie, że możemy współpracować. Empatia to zrozumienie człowieka w każdej sytuacji. Ilu ludzi wybiera zrozumienie tylko w sytuacji, która im pasuje? To nie jest empatia.
Empatyczny człowiek
Człowiek empatyczny jest w stanie w większym stopniu niż ktoś, kto jest empatii pozbawiony, zrozumieć postawy i działania innych dzięki temu, że umie wczuć się w ich stan wewnętrzny. Potrafi spojrzeć na rzeczywistość czyimiś oczami i wyobrazić sobie, co druga osoba czuje, a często nawet przeżywać pewne wydarzenia razem z nią i wspólnie cieszyć się z sukcesu lub płakać nad porażką.
Komunikacja empatyczna
Komunikacja empatyczna sprawia, że nasze relacje z innymi ludźmi stają się po prostu bardziej ludzkie. Skuteczna komunikacja nie jest możliwa jeśli się wzajemnie nie słyszymy lub gdy nie jesteśmy szczerzy – mówimy „tak”, myśląc „nie”. Istotą komunikacji empatycznej jest dotarcie do sedna tego, co faktycznie nasz rozmówca chce nam powiedzieć, a więc do jego intencji i potrzeb.
W codziennej komunikacji mamy tendencje do:
- oceniania drugiej osoby
- bezrefleksyjnego wyrażania ocen moralnych
- narzucania sposobów wykonania zadań
- pochopnego udzielania rad
- litowania się
- rywalizowania
- wyręczania drugiej osoby
Etykietowanie rzeczywistości, ocenianie co jest zagrożeniem a co nie, ma oczywiście swoje zastosowanie i bez niego byśmy nie przetrwali jako gatunek. Jednak w kontakcie z drugim człowiekiem, jeśli zależy nam na porozumieniu, niezbędne jest odejście od ocen w kierunku empatii. Komunikacja empatyczna zwiększa poczucie bezpieczeństwa, dobrze wpływa na wzajemne zaufanie i uwalnia pozytywną energię.
