W Polsce istnieje wiele form prowadzenia działalności gospodarczej różniących się między innymi formalnościami związanymi z ich założeniem, kwestią wymaganego kapitału, zasadami reprezentacji czy też odpowiedzialności za zobowiązania. W niniejszym artykule chcielibyśmy przybliżyć czytelnikom ostatnią ze wspomnianych kwestii.
Jednoosobowa działalność
Najprostszą formą prowadzenia działalności jest jednoosobowa działalność gospodarcza, w której przedsiębiorca ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania przedsiębiorstwa swoim majątkiem osobistym. Przy jej zakładaniu nie ma minimalnych wymaganych wkładów finansowych, ale nie ma również odrębności finansowej między przedsiębiorstwem a jej właścicielem w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstwa.
Spółki osobowe
Kolejną formą prowadzenia działalności gospodarczej są spółki osobowe: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna. W przypadku spółek osobowych, formalności związane z ich utworzeniem nie są skomplikowane, nie ma wymaganego minimalnego kapitału zakładowego, ale wspólnicy (za wyjątkiem komandytariusza w spółce komandytowej, który odpowiada jedynie do wysokości sumy komandytowej oraz akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej, który ponosi ryzyko jedynie w zakresie wartości swoich akcji) odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (z zastrzeżeniem braku odpowiedzialności partnera w spółce partnerskiej za zobowiązania powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu, jak również działaniami lub zaniechaniami osób podlegających ich kierownictwu). Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika).
Spółki kapitałowe
Inną kategorią spółek są spółki kapitałowe, do których należą: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna i spółka akcyjna. Choć zakładanie i prowadzenie spółek kapitałowych wiąże się z większymi kosztami i prowadzeniem bardziej skomplikowanej dokumentacji niż w przypadku pozostałych form działalności, to koszty i większy formalizm w prowadzeniu dokumentacji spółki wynagradza bezpieczeństwo majątku prywatnego wspólników lub akcjonariuszy. W przypadku spółek kapitałowych ryzyko właścicieli (udziałowców lub akcjonariuszy) jest ograniczone do wartości ich wkładów do spółki.
W przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prostej spółki akcyjnej należy jednak pamiętać o regulacji, która pozwala na pociągnięcie do odpowiedzialności za zobowiązania spółki członków zarządu, którzy nie muszą, ale mogą być jednocześnie jej wspólnikami. Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, a zarząd w odpowiednim czasie nie zgłosi wniosku o ogłoszenie upadłości spółki bądź też nie zostanie wydane postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu, to wierzyciel będzie mógł domagać się zapłaty od członków zarządu. W odniesieniu do członków zarządu spółki akcyjnej brak jest analogicznej regulacji, wierzyciele mogą korzystać wyłącznie z możliwości dochodzenia swoich roszczeń na zasadach ogólnych.
Najbezpieczniejsza działalność
Analizując zasady odpowiedzialności finansowej najbezpieczniejszymi formami prowadzenia działalności wydają się być spółki kapitałowe. Jednak należy mieć na uwadze, że wybór formy prowadzenia działalności powinien zależeć od konkretnych potrzeb, celów i rodzaju działalności przedsiębiorstwa oraz indywidualnych preferencji i sytuacji finansowej przedsiębiorcy. W celu dobrania najlepszej formy prowadzenia działalności dla poszczególnego biznesu warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże dobrać optymalną formę działalności, a także dopełnić wszelkich formalności związanych z założeniem jednoosobowej działalności gospodarczej czy też spółki.
Autorki artykułu: Beata Cieślak, partner, radca prawny
oraz Ewa Wiśniewska, associate, adwokat
CK Partners
Łódź, ul. Gdańska 130
tel. 42 636 99 00, 42 636 99 04
e-mail: office@ckpartners.pl
www.ckpartners.pl
