Z Beatą Dankowską, Dominiką Przytulską, Beatą Twarkowską-Ostafińską, Beatą Czerwińską i Pauliną Oczkowską-Korpecką ze Stowarzyszenia Łódzkie Bardziej Francuskie rozmawiamy o Francji, języku francuskim i kulturze frankofońskiej.
LIFE IN. Łódzkie: Czym się zajmuje Stowarzyszenie Łódzkie Bardziej Francuskie?
Beata Dankowska: Szeroko rozumiana promocja języka francuskiego i kultury frankofońskiej oraz wzmacnianie pozycji tego języka w szkołach – to dwa główne cele naszej działalności, ale nie tylko. Kiedy tworzyliśmy Stowarzyszenie, to przede wszystkim chcieliśmy stworzyć nauczycielom języka francuskiego możliwość bycia razem, wspierania się i realizowania swoich pasji.
A skąd pomysł na powołanie takiego Stowarzyszenia?
Beata Dankowska: Bezpośrednio przed powstaniem Stowarzyszenia uczestniczyliśmy w projekcie organizowanym i finansowanym przez Ambasadę Francji dla wszystkich nauczycieli języka francuskiego z Łodzi i województwa. W ciągu trzech lat trwania projektu braliśmy udział w wielu szkoleniach, poznawaliśmy się, integrowaliśmy, a kiedy projekt się kończył uznaliśmy, że warto to kontynuować w innej formie, a najlepszym rozwiązaniem było powołanie Stowarzyszenia.
W takim razie zacznijmy od najprostszego pytania – dlaczego warto uczyć się francuskiego?
Dominika Przytulska: Długo by mówić o wszystkich „za”, więc może wymienię tylko najbardziej praktyczne argumenty. Po francusku mówi dziś na całym świecie ponad 220 milionów osób, a w 52 krajach francuski jest językiem urzędowym, bądź powszechnie używanym. Poza tym Francja jest jednym z największych inwestorów zagranicznych w Polsce – działa u nas około ośmiuset francuskich firm, z tego ponad sto w Łodzi i regionie. Oznacza to, że znajomość francuskiego zwiększa szanse znalezienia satysfakcjonującej pracy.
Paulina Oczkowska-Korpecka: Warto też dodać, że język francuski jest jednym z oficjalnych języków Unii Europejskiej, a także roboczym językiem Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), Organizacji Narodów Zjednoczonych i wielu innych organizacji międzynarodowych. Posługiwanie się nim jest nieodzowne, jeżeli planujemy pracę w instytucjach międzynarodowych.
Spotkałem się z poglądem, że francuski jest trudny do nauczenia. Prawda czy mit?
Beata Czerwińska: Moim zdaniem to mit, z którym nasze stowarzyszenie walczy od jakiegoś czasu, choćby za pomocą lekcji pokazowych, jakie zamierzamy zaproponować uczniom szkół podstawowych i przedszkoli już od marca przyszłego roku. Chcemy pokazać najmłodszym, że ten język nie jest trudniejszy od innych, w dodatku jest piękny i melodyjny. Jeśli pokażemy im, że francuski „c’est chouette”, jak mówił Mikołajek, jeśli go polubią na samym początku swojej edukacyjnej przygody i dostrzegą korzyści ze znajomości języka, to nie będą mieli problemów, żeby się go nauczyć.
Beata Twarkowska-Ostafińska: Jeśli chodzi o korzyści, warto też podkreślić, że znajomość języka francuskiego zwiększa naszą wartość na rynku pracy. Dziś wielu pracodawców poszukuje osób, które oprócz angielskiego znają drugi język obcy. Tacy pracownicy mogą liczyć na lepsze stanowiska, a tym samym na sporo większe zarobki.
A kto chętniej uczy się francuskiego – panie czy panowie?
Beata Czerwińska: Nie ma reguły. W tych zajęciach, które prowadzę są panie i panowie. W niektórych grupach bywa więcej mężczyzn, w innych więcej kobiet.
Beata Twarkowska-Ostafińska: Potwierdzam – ten język nie ma płci. W szkole, w której uczę, na francuski chodzą chętnie zarówno dziewczynki, jak i chłopcy.
Pytam o to dlatego, ponieważ we władzach Stowarzyszenia same kobiety, na dzisiejszym spotkaniu też kobiety. Przypadek?
Beata Dankowska: Nie, w Polsce jest znacznie więcej nauczycielek francuskiego. Zresztą nie tylko francuskiego – generalnie zawód nauczyciela jest sfeminizowany. Łódzkie Bardziej Francuskie też częściej chodzi w sukience, bo do Stowarzyszenia należy 38 osób, w tym tylko dwóch panów.
Jako Stowarzyszenie stawiacie sobie za cel promocję języka francuskiego oraz kultury francuskiej i frankofońskiej. Skutecznie udaje się Wam to realizować, bo jakiś czas temu zostaliście uhonorowani przez środowisko frankofońskie specjalną nagrodą. Proszę powiedzieć więcej o tej nagrodzie?
Beata Dankowska: To dla nas ważna nagroda, ponieważ działalność naszego Stowarzyszenia została zauważona i doceniona przez przedstawicieli Grupy Ambasad, Delegatur i Instytucji Frankofońskich (GADIF). Dostaliśmy ją za zaangażowanie i wkład w promocję języka francuskiego i wartości frankofońskich. Ogromnie się cieszymy, że nasza praca i wysiłek zostały docenione.
Czy Polacy, a łodzianie szczególnie, lubią Francję i kulturę francuską?
Beata Czerwińska: Wydaje mi się, że nawet bardzo. To wynik różnych momentów z naszej wspólnej historii i podobnego podejścia do wartości takich jak wolność, równość, otwartość na innych, tolerancja, poszanowanie tradycji. To są sprawy tak samo ważne dla Polaków, jak i Francuzów. Lubimy Francję za jej fantastyczne zabytki, wyjątkowe wina i kuchnię. Mam wrażenie, że gdyby zapytać dziś Polaków o to, jaką europejską stolicę chcieliby odwiedzić, to pewnie połowa powiedziałaby, że Paryż.
Beata Twarkowska-Ostafińska: Francja zawsze kojarzyła nam się z czymś wyjątkowym, wyrafinowanym, eleganckim, aromatycznym i bezpretensjonalnym – to nas pociąga. Francja to styl życia, do którego tęsknimy. Chrupiące bagietki, szerokie aleje Paryża, urokliwe miasteczka w Normandii i Bretanii, Chanel, Dior… Czy można tego nie lubić?
Na pewno lubimy święto Beaujolais Nouveau, choć niektórzy mówią, że to tylko kolejny chwyt marketingowy, którym promuje się francuskie wina. Skąd taka popularność tego święta w Polsce?
Paulina Oczkowska-Korpecka: Święto Beaujolais Nouveau jest popularne nie tylko w Polsce. Rekordy popularności bije przecież w Japonii. Dlaczego je lubimy? Ze względu na atmosferę, możliwość spotkania z przyjaciółmi, celebrowania tradycji.
Dominika Przytulska: Francuzi mają doskonałe sposoby na promowanie Francji i kultury francuskiej. Po to właśnie wymyślili kiedyś święto Beaujolais Nouveau i nie da się zaprzeczyć, że udało im się zrobić z tego takie wydarzenie, które nie ma sobie równych na całym świecie. Zgadzam się, że atmosfera święta Beaujolais Nouveau jest wyjątkowa. Wystarczy kupić butelkę Beaujolais Nouveau, trochę francuskiego sera, do tego bagietkę, zaprosić przyjaciół i można wspólnie fantastycznie spędzić czas.
Stowarzyszenie realizuje również wydarzenia przeznaczone dla mieszkańców Łodzi np. Tkalnia francuskiego – 100% francuski. Proszę przybliżyć ideę tego wydarzenia.
Beata Dankowska: Była to impreza, którą nauczyciele ze Stowarzyszenia zorganizowali wspólnie z Instytutem Romanistyki Uniwersytetu Łódzkiego oraz Centrum Kształcenia Międzynarodowego Politechniki Łódzkiej. W imprezie wzięli udział studenci, uczniowie szkół średnich i podstawowych oraz zaproszeni przez nas goście specjalni. W ten sposób chcieliśmy przybliżyć łodzianom kulturę francuską i pokazać, że nauka francuskiego może być świetną zabawą.
Beata Twarkowska-Ostafińska: Przez dwa dni można było pograć w bule, posłuchać muzyki klasycznej i znanych francuskich szlagierów, zobaczyć pokazy mody, spróbować francuskich słodkości, zatańczyć wspólnie „belgijkę”, wziąć udział w warsztatach, grach i konkursach. Istne francuskie szaleństwo!
Bywacie Panie we Francji?
Paulina Oczkowska-Korpecka: Oczywiście i zawsze z przyjemnością. Turystycznie, po to, żeby mieć bezpośredni kontakt z językiem, jeździmy też na zorganizowane szkolenia i konferencje.
Dominika Przytulska: Znajomość języka francuskiego otwiera wiele furtek, pozwala realizować swoje pasje. Bywamy na festiwalach teatralnych, organizujemy wymiany uczniowskie polsko-francuskie, współpracujemy ze stowarzyszeniami francuskimi. W ten sposób przecieramy ścieżki naszym uczniom. No, a poza tym, tak zwyczajnie – kochamy Francję!
Z językiem francuskim dookoła świata
Po francusku mówi dziś na całym świecie ponad 220 milionów osób. W 52 krajach jest on językiem urzędowym bądź powszechnie używanym. Język francuski to oczywiście domena mieszkańców Francji, ale jest też powszechnie używany w 52 krajach na całym świecie. Między innymi w Belgii, Szwajcarii oraz w Kanadzie (w prowincjach Quebec, Nowy Brunszwik i Ontario). Warto wiedzieć, że w takich krajach jak Algieria, Tunezja czy Maroko, francuski jest powszechny, choć nie ma statusu języka urzędowego. Oprócz tego język francuski można usłyszeć w dawnych koloniach francuskich w Azji czy na Bliskim Wschodzie. Posługują się nim także mieszkańcy niektórych wysp na morzu karaibskim, na Pacyfiku i Oceanie Indyjskim. Język francuski wywodzi się z łaciny. Od XVIII wieku stał się językiem międzynarodowym dominującym w dyplomacji i kulturze. W Polsce francuski był szczególnie popularny wśród arystokratów i osób wysoko wykształconych.
Ciekawostką może być fakt, że język francuski jako język całego kraju został spopularyzowany dopiero przez rewolucję francuską. Do tego czasu wielu mieszkańców obecnej Francji posługiwało się lokalnymi dialektami.
W języku francuskim jak w każdym innym, ważny jest alfabet. Podstawowy składa się z 26 liter, które używane są również w języku polskim. Dodatkowo w alfabecie francuskim istnieją ligatury (znaki łączące co najmniej dwie litery) oe, æ, oraz niektóre litery dodatkowo opatrzone są znakami diakrytycznymi jak na przykład: à, â, ç, é, è, ê, ë, î, ï, ô, û, ù, ü, ÿ.
Podstawowe zwroty w języku francuskim
- Dzień dobry – Bonjour [bążur],
- Cześć – Salut [salu],
- Dobrze, dziękuję – Ca va, merci [sa wa, mersi],
- Do widzenia – Au revoir [orewłar]
- Dobranoc – Bonne nuit [bon ńli],
- Powodzenia! – Bonne chance [bon szans],
- Na zdrowie! – A la votre! [alawotr],
- Smacznego – Bon appétit [bon apetit]
- Dziękuję – Merci [mersi].
